Bức ảnh được chụp vào ngày 8 tháng 7 năm 2020 này cho thấy quang cảnh từ trên không của quần đảo Palm Jumeirah nhân tạo ngoài khơi Vịnh Dubai. (Ảnh của KARIM SAHIB / AFP qua Getty Images)
Dubai – Thiên đường của các dòng tài chính bẩn, nguồn gốc hỗn loạn toàn cầu
Bình luậnThủy Tiên • 01/09/21
Một báo cáo từ Carnegie Endowment, tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ, đã phát hiện ra rằng “sự thịnh vượng của Dubai là một dòng tiền bất chính ổn định sinh ra từ tham nhũng và tội phạm”. Bởi vậy, Dubai cũng trở thành thiên đường của tiền ảo – con cưng của giới tội phạm ngầm.
Dubai là một trong bảy tiểu vương quốc tạo nên Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), và đã xây dựng danh tiếng của mình khi trở thành một trung tâm giao thương kinh tế – tài chính hàng đầu ở Trung Đông. Là một thành phố của thế kỷ XXI, Dubai là một trung tâm tài chính toàn cầu, thiên đường của những người mua sắm và là ốc đảo cho những người giàu có trên thế giới.
Thành phố này đã trở nên nổi tiếng toàn cầu khi là nơi siêu xe đi giao xoài, các hòn đảo được xây dựng theo hình cây cọ. Thành phố này cũng nổi tiếng với việc tặng siêu xe cho cảnh sát. Tuy nhiên, nó cũng đã gây ra tai tiếng như một nơi mà các quy tắc thông thường đôi khi có thể bị bỏ qua hoặc dễ dàng bỏ qua.
Nơi chứa chấp mọi sự hỗn loạn
Hồi tháng 3/2009 một huy quân sự người Nga đã bị bắn chết trong khu Marina sang trọng của Dubai. Hai nghi can người Tajikistan và Iran bị bắt đã thú nhận rằng họ là ra tay theo yêu cầu một nhân vật đầy quyền lực ở Chechnya – Ramzan Kadyrove. Những gì xảy ra giống hệt như trong một bộ phim Điệp viên 007 của Ian Feming, nạn nhân cũng bị bắn từ một khẩu súng ngắn mạ vàng do một nhà ngoại giao Nga bí mật chuyển vào Dubai.
Sau đó ít lâu, 1/2020 các tình báo và sát thủ của Israel đã vào Dubai bằng hộ chiếu giả, cải trang, sử dụng điện thoại di động được mã hóa, ám sát Mahmoud al Mabhouh, một đặc vụ cấp cao của Hamas ngay trong phòng khách sạn của ông ta khi ông ta đang chờ đợi để hoàn tất các giao dịch vũ khí với các nhà cung cấp Iran.
Các vụ án như vậy chỉ là phần nổi của tảng băng chìm trong vô số hoạt động mờ ám ở Dubai, nơi không biết bao nhiêu giao dịch vũ khí, buôn lậu, thông tin tình báo khắp toàn cầu diễn ra ở mảnh đất này. Không quá lời khi nói rằng, các cuộc chiến ở Afghanistan và Libya, những biến động tại Iraq và Lebanon, sự thay đổi tại Tunisia và Ai Cập, sự thù địch gay gắt giữa Israel và Iran …. đều liên quan mật thiết tới thành phố xa hoa, hào nhoáng và có vẻ bình yên này. Dubai thành công tạo ra một môi trường nơi các nhân viên tình báo Israel, mật vụ Iran, sát thủ Nga, lái súng Saudi và các tay buôn lậu địa phương ngồi lặng lẽ uống cafe với nhau trong các resort sang trọng. Tòa nhà cao nhất thế giới Burj Khalifa ở Dubai (Ảnh: gettyimages)
Dòng tiền bẩn, tài trợ khủng bố thoải mái qua hệ thống ngân hàng quốc tế ở Dubai
Để có thể trở thành một trung tâm nơi dung chứa hết thảy các hoạt động tình báo, các giao dịch vũ khí, thuốc phiện, chuyển tiền tài trợ khủng bố mờ ám, luân chuyển vàng, tiền tệ.. , Dubai tự biến mình thành thiên đường tài chính quốc tế và thuế. Mọi ngõ hẻm của thành phố này đầy nghẹt các ngân hàng quốc tế, là trung tâm của các ngân hàng hải ngoại Iran, là lựa chọn duy nhất trong giao dịch tiền bạc của các nhóm cướp biển Somali.
“Trong khi những tên cướp biển, các con tin của chúng và những lực lượng hải quân tuần tra còn đang gìm nhau ở vùng biển Ả Rập, các đại diện của bọn cướp lượn lờ tại Dubai để thương lượng khoản tiền chuộc và gửi điện chỉ dẫn việc thanh toán” (trích “Các cuộc chiến tranh tiền tệ: Nguyên nhân tạo ra cuộc khủng hoảng toàn cầu tiếp theo”, James Rickards)
Đằng sau vẻ bề ngoài đáng tôn trọng mà Dubai đã trau chuốt cẩn thận trong nhiều năm là dòng tiền bất hợp pháp. Thị trường bất động sản của Dubai là một nam châm hút tiền bẩn, có thể mua bán bất động sản trị giá hàng triệu bảng Anh ở Dubai để đổi lấy tiền mặt mà không bị hỏi nhiều.
Được xây dựng để thu hút người mua nước ngoài, tiểu vương quốc này chiếm ưu thế bởi những tòa tháp gồm những căn hộ cao cấp và những hòn đảo nhân tạo với những biệt thự sang trọng. Các nhà phát triển bất động sản và các đại lý bất động sản chấp nhận những khoản tiền khổng lồ từ những người có liên quan đến chính trị — những cá nhân được giao một chức vị công nổi bật, cũng như gia đình và cộng sự của họ — và những người mua đáng ngờ khác. Ngay cả những cá nhân bị các lệnh trừng phạt quốc tế nhắm mục tiêu cũng sử dụng tài sản của Dubai để rửa tiền do các quy định yếu kém và việc thực thi lỏng lẻo của chính quyền này.
Hiện là một trong những trung tâm vàng lớn nhất thế giới, Dubai cũng là nơi rửa vàng khai thác thủ công, đặc biệt là từ các khu vực dễ xảy ra xung đột ở Đông và Trung Phi. Các hoạt động kinh doanh không rõ ràng và các lỗ hổng quy định cho phép vàng được rửa này thâm nhập vào thị trường thế giới với quy mô lớn.
“Những kẻ tham nhũng và tội phạm từ khắp nơi trên thế giới hoạt động thông qua hoặc từ Dubai. Các lãnh chúa Afghanistan, băng đảng Nga, đạo tặc Nigeria, những kẻ rửa tiền ở châu Âu, những kẻ phá lệnh trừng phạt ở Iran và những kẻ buôn lậu vàng ở Đông Phi, tất cả đều nhận thấy Dubai là một nơi thuận lợi để hoạt động”, báo cáo cảnh báo.
Thiên đường rửa tiền – Dubai hợp pháp hóa tiền điện tử
Với khoảng ba mươi khu thương mại tự do, Dubai là thiên đường của hoạt động rửa tiền dựa trên thương mại. Hoạt động với sự giám sát quy định tối thiểu hoặc cơ quan thực thi hải quan, các khu vực này cho phép các doanh nghiệp che giấu số tiền thu được từ tội phạm thông qua việc lập hóa đơn hàng hóa nhiều ít, lập nhiều hóa đơn và làm giả các chứng từ thương mại khác. Đường chân trời của Dubai được chụp từ Burj Khalifa, tòa nhà cao nhất thế giới với độ cao 828 mét, vào ngày 16 tháng 5 năm 2017. (Ảnh của GIUSEPPE CACACE / AFP qua Getty Images)
Nhiều lao động nhập cư cũng bị coi như hàng hóa ở Dubai thông qua hệ thống giám sát lao động nhập cư, một chương trình bóc lột lao động nhập cư có chung một số đặc điểm với nạn buôn người.
Điều đáng ngại là các nhà chức trách UAE có các công cụ và kiến thức kỹ thuật để ngăn chặn các hành vi bất hợp pháp như rửa tiền, nhưng họ chọn cách tránh làm điều này vì đây là một động thái có thể đe dọa khả năng tài chính chung của thành phố.
Mới đây, Dubai, trung tâm tài chính của khu vực, đã thực hiện một số bước để thúc đẩy việc sử dụng blockchain trong thành phố với hy vọng các quỹ tài sản có chủ quyền của Trung Đông cũng sẽ thực hiện phân bổ blockchain nhằm thu hút các dự án trong khu vực khi thiết lập dự án mã thông báo hoặc điều hành một sàn giao dịch tiền điện tử.
Vào tháng 5, Cơ quan quản lý khu vực tự do sân bay Dubai đã ký một thỏa thuận với Cơ quan quản lý hàng hóa và chứng khoán để hỗ trợ quy định này, cung cấp và giao dịch tài sản tiền điện tử trong khu vực tự do. Khu vực tự do DMCC của thành phố đã mở một sàn giao dịch dựa trên blockchain để giao dịch đường vào năm ngoái và Quỹ Bitcoin được niêm yết trên sàn giao dịch Nasdaq Dubai vào tháng 6 – sàn giao dịch đầu tiên thuộc loại này được giao dịch trong khu vực.
Điều này dễ hiểu khi tiền điện tử như Bitcoin là con cưng của giới tội phạm, từ tài chính cho tới thuê sát thủ, ấu dâm… Và bởi thế, một nơi như Dubai sẽ là nơi lý tưởng cho các giao dịch tiền ảo.
Một báo cáo năm 2019 của công ty phân tích thanh toán tiền điện tử hàng đầu, Chainalysis, cho thấy rằng các giao dịch Bitcoin trên dark web (phần lớn có nội dung giao dịch tội phạm) đã tăng từ khoảng 250 triệu đô la vào năm 2012 lên 872 triệu USD vào năm 2018. Công ty dự kiến rằng các giao dịch Bitcoin trên dark web sẽ đạt hơn 1 tỷ USD vào năm 2019. Nếu chính xác, nó sẽ đại diện cho mức kỷ lục của các giao dịch bất hợp pháp trong lĩnh vực này. Báo cáo cũng lưu ý rằng tỷ lệ giao dịch Bitcoin gắn với các giao dịch bất hợp pháp đã giảm 6% kể từ năm 2012 và hiện chỉ chiếm chưa đầy 1% tất cả các hoạt động của Bitcoin. Thậm chí rộng hơn, Liên hợp quốc ước tính rằng lượng tiền được rửa trên toàn cầu trong một năm là từ 2% đến 5% GDP toàn cầu — từ 1,6 nghìn tỷ đến 4 nghìn tỷ USD.
Stephen Stonberg, Giám đốc điều hành của sàn giao dịch tài sản kỹ thuật số, cho biết: “Rất nhiều tiền tổ chức đổ vào Ethereum và Bitcoin có lẽ thực sự là động lực thúc đẩy thị trường” khi được hỗ trợ nhờ tình trạng của khu vực là một thiên đường thuế.
Thủy Tiên